روستالند
برنج یکی از غلاتیست که در ایران غذای اصلی بخش زیادی از مردم را تشکیل می دهد و به همین دلیل بیش از 600هزار از زمین های کشاورزی کشور را به خود اختصاص داده است. تولید موفق برنج مستلزم مدیریت دقیق دو عامل مهم است، آبیاری و کود دهی. استفاده از بهترین کود برای برنج می تواند ظرفیت تولید شما را بیش از 35 درصد افزایش دهد، به دلیل نیاز گیاهان به کود به خصوص برنج، کشت آن با استفاده کم یا بدون استفاده از کود مخصوص برنج باعث کاهش شدید بهره وری این گیاه حتی با وجود شرایط اقلیمی مطلوب می شود.
آبیاری برای رشد برنج مهم است زیرا مدیریت آن تضمین می کند که مواد مغذی به کار رفته در قالب کود توسط محصول جذب می شوند، در اثر شستشو، تبخیر، نیترات زدایی یا بی حرکت شدن از بین نمی روند.عمق آب موجود در مزارع برنج نیز تاثیر مستقیمی بر مقاومت این گیاه در برابر تغییرات آب و هوایی مانند باد و باران دارد و در نتیجه باعث کاهش دانه ها خواهد شد. کم آبی نیز در مراحل نشاء و گلدهی (مرحله تشکیل دانه ها) برای برنج مضر می باشد.
کود دهی برنج
قبل از استفاده از هر نوع کود برای برنج، ابتدا باید وضعیت خاک مزرعه خود را از طریق آزمایش خاک شش ماهه یا سالانه ارزیابی کنید و پس از انجام تجزیه و تحلیل خاک، از یک متخصص کشاورزی دارای مجوز که شما را در مورد نیاز خاک راهنمایی می کند، مشاوره بگیرید. کود دهی مزارع برنج باید توسط کودهای ماکرو و میکرو که شامل عناصر درشت و ریز مغذی باشد تا محصولات با کیفیتی را نتیجه دهد. مهمترین عناصری که برنج برای رشد به آنها نیاز دارد شامل نیتروژن، فسفر، پتاسیم، کلسیم، گوگرد، روی، آهن، مس، بور، منگنز، منیزسم، کربن، اکسیژن و هیدروژن هستند.
مزارع برنج با دو روش اصلی آماده می شوند:
• روش آمادگی خیس
• روش آمادگی خشک
در روش آمادگی خیس که برای زمین های پست و مرتفع مناسب است، مقدار بسیار زیادی آب برای کشت غرقابی نیاز است و روش خشک نیازی به زمین پرآب ندارد. در ایران عمدتاً مزارع برنج به شکل نشاکاری کاشت می شوند، به این معنی که در ابتدا مقداری بذر در زمین مناسب دیگری کاشته شده و با آبیاری منظم، بوته های برنج پس از اینکه به ارتفاع 20 تا 30 سانتیمتری رسیدند در زمین اصلی پیوند می شوند.
چه کودهایی برای برنج مناسب هستند؟
به طور کلی کودهای آلی (به خصوص کودهای دامی) می تواند مزایای بسیار زیادی را در مقایسه با کودهای شیمیایی برای کود دهی برنج داشته باشد. این کودها علاوه بر تقویت ریشه برنج می توانند به کاهش علف های هرز مزارع نیز کمک کنند.
.jpg)
1- کودهای ازته برای برنج
نیتروژن بر تمام پارامترهای مربوط به عملکرد (به عنوان مثال، تعداد خوشه ها، درصد دانه های پر شده، محتوای پروتئین دانه) تأثیر می گذارد، بنابراین برای دستیابی به عملکرد بالا، برنج به مقدار کافی نیتروژن نیاز دارد. در واقع نیتروژن یکی از مهمترین عناصر تغذیه برای همه گیاهان می باشد که به فتوسنتز آنها کمک می کند، کیفیت برگ ها را افزایش می دهد و بخشی از ساختار کلروفیل می باشد. با اینکه برنج به نیتروژن زیادی نیاز دارد اما کود دهی برنج با استفاده از کودهای نیتروژن دار اگر بیش از حد نیاز گیاه باشد، برای رشد گیاه مضر است و ممکن است در مراحل آبیاری شسته شده و با ورود به آب های زیرزمینی آنها را آلوده کند.
کمبود نیتروژن شایع ترین کمبود مواد مغذی در برنج است، در نتیجه این کمبود، برگهای پایینی شروع به زرد شدن می کنند و نوک گیاه قهوه ای روشن خواهند شد؛ گیاهان بدون نیتروژن کافی تمایل به بلوغ آهسته دارند و هزینه تولید را افزایش می دهند. بر خلاف بسیاری از محصولات دیگر، یک گیاه برنج از منبع آمونیوم نیتروژن مانند کود مونو آمونیوم فسفات از پرکاربردترین کودهای ازته، در مراحل اولیه رشد بهره می برد، اما در مراحل بعدی شروع خوشه در جذب نیتروژن نیترات کارآمدتر می شود؛ این به این دلیل است که در مراحل اولیه تقاضای کم نیتروژن، آمونیوم جذب شده و مقداری نیتروژن به موقع برای جذب گیاه نیتروژن می شود.
2- کودهای کلسیم برای کود دهی برنج
وجود کلسیم به اطمینان از سلامت شاخ و برگ گیاهان کمک می کند و باعث رشد و نمو آنها می شود. برنج هایی که کمبود کلسیم دارند ممکن است علائم زردی و پژمرده شدن داشته باشند و نوک آنها شکاف خورده و همچنین تغییر رنگ می دهند، برگ های مسن تر نیز شروع به افتادن می کنند. علائم کمبود کلسیم معمولا ابتدا روی برگ های جوان ظاهر می شود و سپس ریشه های کوتاه تر و قهوه ای تیره ظاهر می شود، کمبود کلسیم در برنج همچنین می تواند عملکرد ریشه را مختل کند و منجر به کمبود آهن شود. بنابراین اگر در مزارع خود این علائم را دیدید، حتما بهترین کود برای برنج را به صورتی انتخاب کنید که حاوی کلسیم باشد.
3- کودهای فسفر برای برنج
تغذیه مناسب با کود فسفر (P) برای تولید حداکثر عملکرد برنج حیاتی است، وجود فسفر در مراحل اولیه رشد بسیار مهم است و باعث رشد قوی اولیه گیاه و ایجاد سیستم ریشه ای قوی می شود. کمبود فسفر در گیاه برنج با توقف رشد، کاهش خوشه زنی و تعداد برگ ها و کاهش تعداد دانه ها، نازک شدن ساقه و گل ندادن گیاه نمایان می شود. هنگامی که سیستم ریشه گیاه برنج به طور کامل توسعه نیافته باشد، باید یک کود فسفر مناسب به گیاه اضافه شود، این کود دهی برنج سرعت فتوسنتز را افزایش می دهد که منجر به بازده بالاتر می شود.
4- کودهای پتاسیم برای شالیزار برنج
وجود پتاسیم (K) عملکرد بالای برنج را تضمین می کند، این عنصر برنج را در مقابل بیماری مقاوم می کند، اندازه ریشه و ضخامت آن را افزایش می دهد و باعث رشد برگها می شود. کود دهی برنج با کودهای پتاسیم در فرآیندهای فیزیولوژیکی زندگی آن نیاز است و آنزیم های موثر در رشد گیاه را فعال میکند؛ یکی دیگر از کاربردهای مهم پتاسیم در برنج جلوگیری از جذب غیرضروری عناصر شیمیایی ناخواسته می باشد. اگر کمبود پتاسیم در برنج وجود داشته باشد، متوجه سبز تیره شدن برگ ها خواهید شد، همچنین برگ های پایینی علائم پژمردگی و قهوه ای شدن را نشان می دهند. کمبود پتاسیم می تواند ناشی از عوامل متعددی باشد که یکی از آنها خاک های شنی و کاشت برنج در زمین هایی با مواد آلی کم است.
زمان و نحوه کود دهی برنج
ثابت شده است که تغذیه برنج به روش کود دهی از طریق برگ ها سریع ترین راه برای رفع کمبود مواد مغذی و تقویت عملکرد گیاه در مراحل فیزیولوژیکی خاص است. زمان مصرف و همچنین اندازه، نوع و شکل مواد مغذی، از عوامل اساسی تعیین کننده کارایی زراعی کود مخصوص برنج هستند. تمام شیوه های کود دهی باید تحت یک سیستم مدیریت آبیاری صحیح و همچنین سایر فعالیت های زراعی برای بهینه سازی جذب مواد مغذی برای عملکرد با بهترین کیفیت انجام شود. به طور کلی برای کود دهی برنج یا هر محصول دیگر زراعی، پیشنهاد می شود در ابتدا و پیش از شروع کاشت خاک را با استفاده از کود مناسبی غنی کرده تا به رشد بذرها کمک کنید.
در مرحله خوشه دهی، حدود سه تا چهار هفته بعد از نشاء، باید کود به صورت تغذیه برگی اعمال شود که می تواند شامل NPK با نیتروژن بالا یا کودهای مستقیم N باشد. کودهای ازت حلالیت دارند و در حین آبیاری شسته نمیشوند در نتیجه زمان مناسب استفاده از بهترین کودها برای برنج در نزدیکی نشاء می باشد. در صورتی که قصد دارید از کودهای NPK استفاده کنید، بهتر است آنهایی که شامل ریز مغذی ها و گوگرد هستند را انتخاب کنید.
نظر خود را بنویسید